ประวัติและผลงาน

นพ.ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา

จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น

การปฏิบัติงานภารกิจพิเศษ

 

ร่วมหน่วยแพทย์พระราชทานในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ชุดที่ 2
ช่วงวันที่ 29 พฤษภาคม ถึง 15 มิถุนายน 2551
ประกอบด้วยหน่วยแพทย์จากกระทรวงสาธารณสุข และคณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล จำนวน 32 คน

Thai Medical Team 2
under the patronage of His Royal Highness Crown Prince Maha Vajiralongkorn

Nargis Cyclone

---

หน่วยแพทย์พระราชทานในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ชุดที่ 2 จำนวน 32 คน
ออกเดินทางโดยเครื่องบิน C130 กองทัพอากาศ สู่ประเทศพม่า ในวันที่ 29 พฤษภาคม 2551
นำทีมโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข และปลัดกระทรวงฯ

---

การต้อนรับ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นายไชยา สะสมทรัพย์
ปลัดกระทรวงสาธารณสุข นายแพทย์ปราชญ์ บุญวงศ์วิโรจน์
และทีมแพทย์พระราชทานฯ ชุดที่ 1 และ 2
ณ โรงแรม Chatrium นครย่างกุ้ง ประเทศพม่า

---

  สำรวจปริมาณยาและเวชภัณฑ์ ณ สถานฑูตไทย ในพม่า

ประชุมวางแผนการปฏิบัติงาน ก่อนเดินทางสู่เมืองเมียวเมี๊ยะ  

 

---

แผนที่ประเทศพม่า

แผนที่มณฑลอิระวดี

พื้นที่ประสบภัยพายุไซโคลนนาร์กิส ในมณฑลอิระวดี

 

---

การเดินทางจากนครย่างกุ้ง สู่เมืองเมียวเมี๊ยะ (Myaung Mya) มณฑลอิระวดี (Ayeyarwady Devision) สถานที่ปฏิบัติงาน ช่วยเหลือผู้ประสบภัยตามศูนย์ช่วยเหลือประชาชนที่อพยพมาจาก เมืองลาบุตตา (Laputta)

 

---

ธรรมชาติของเด็กคือการเล่น เด็กในทุกสภาวะต้องการที่จะเล่น เพื่อผ่อนคลาย
ปลดปล่อยความเครียด และพัฒนาทักษะด้านต่างๆ ผ่านการเล่น

เด็กในค่ายผู้ประสบภัยก็แสวงหาการเล่นเช่นเดียวกัน ต้องการพื้นที่ในการเล่น ต้องการของเล่น
ฝาปลากระป่องก็สามารถนำมาดัดแปลงเล่นได้ เด็กโตเล่นฝา เด็กเล็กเล่นที่เปิดฝา แบ่งปันกันไป
หนังยางไม่พอ ก็เอามาผูกกับเชือกฟาง และเศษผ้าเท่าที่หาได้ ก็กระโดดหนังยางได้อย่างมีความสุขเช่นกัน

การนำเด็กกลับเข้าสู่วิถีชีวิตประจำวันให้เร็วที่สุด
ให้ได้เล่น ได้วาดรูป ได้เรียนหนังสือ และทำกิจวัตรประจำวันตามปกติ
เป็นวิธีป้องกันปัญหาสุขภาพจิตเด็กที่ดีที่สุด หลังประสบภัยพิบัติ

 

---

 

---

การดูแลช่วยเหลือทางจิตเวชเด็ก ในผู้ประสบภัยพายุไซโคลนนาร์กีส

Child Psychiatric Services

for Nargis Cyclone Survivors in Myanmar

วัตถุประสงค์ (Objectives)

1) กระตุ้นให้เด็กมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม และกิจกรรมกลุ่มร่วมกัน
(Encouragement of Peer Group Activities in Children)
2) ส่งเสริมให้มีการจัดการอารมณ์อย่างเหมาะสม และปรับเปลี่ยนความคิดให้ถูกต้อง
(Facilitating Emotional Expression and Cognitive Correction)
3) ดึงศักยภาพในตัวเด็กออกมาใช้
(Empowerment in Children)
4) คัดกรองโรคทางจิตเวช
(Screening for Psychiatric Disorders)

 

กลุ่มเป้าหมาย (Target Population)

เด็กผู้ประสบภัยพายุไซโคลนนาร์กีส ช่วงอายุ 6-12 ปี ที่พักอาศัยอยู่ในศูนย์ช่วยเหลือผู้ประสบภัย ในเมืองเมียวเมี๊ยะ มณฑลอิระวดี ประเทศพม่า
(Children survivors from Nargis Cyclone between 6-12 years who live in government shelter in Myaung Mya district, Myanmar.)

 

โปรแกรม (Program)

1) กลุ่มจิตบำบัด (Group Psychotherapy)
2) จิตบำบัดรายบุคคล (Individual Psychotherapy)

 

---

กลุ่มจิตบำบัด

Group Psychotherapy

      • Ice Breaking Activities 20 minutes
      • Drawing a Picture 30 minutes
      • Stabilization, Exploration and Empowerment 30 minutes
      • Psycho-education 10 minutes

 

Ice Breaking Activities

กิจกรรมละลายพฤติกรรม กระตุ้นการแสดงออก กระตุ้นการเคลื่อนไหว เพื่อเตรียมความพร้อมในการทำกลุ่มจิตบำบัด และให้ความรู้ในการดูแลตนเอง

 

Drawing a Picture

ให้เด็กแต่ละคนวาดรูป ระบายสี แบบอิสระ โดยไม่กำหนดหัวข้อ

 

เด็กชายอายุ 8 ปี สูญเสียเพื่อนไปหมด พ่อแม่ยังอยู่ ยังนึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นบ่อยๆ กลัวมากเวลามีฝนตก ฟ้าร้อง ใจสั่น เบื่ออาหาร ทานได้น้อยลง ผอมลง นอนไม่ค่อยหลับ ไม่ค่อยอยากออกไปเล่นกับเพื่อน เพื่อนชวนไปเล่นก็ไม่อยากไป

 

เด็กชายอายุ 10 ปี สูญเสียพ่อ แม่ พี่สาว น้องสาว น้องชาย รวม 6 คน เหลือพี่ชายคนเดียว มีอาการกลัว ใจสั่น ได้ยินเสียงคนร้องขอความช่วยเหลือ ไม่อยากออกไปเล่น

 

Stabilization, Exploration and Empowerment

ให้เด็กเล่าเรื่องเกี่ยวกับรูปที่ตนเองวาด ถามถึงอารมณ์ ความคิด ความรู้สึกต่างๆ ที่มี แก้ไขความคิดที่ไม่ถูกต้อง ช่วยให้เด็กสามารถจัดการอารมณ์ความรู้สึกได้เหมาะสมขึ้น ปรับเปลี่ยนสภาวะอารมณ์ให้คงที่ และเสริมสร้างศักยภาพในการจัดการความรู้สึกนึกคิดโดยใช้กระบวนการกลุ่ม

 

กรณีศึกษาที่ 1 การทำกลุ่มจิตบำบัด

เด็กชายอายุ 6 ปี สูญเสียพี่น้อง รวม 4 คน ส่วนพ่อ แม่ พี่ชาย ยังอยู่ด้วยกัน มีอาการหายใจขัด แน่นหน้าอก ตกใจง่าย ตื่นบ่อย ร้องไห้ตลอดเวลา ในช่วง 2 สัปดาห์แรก

ได้ใช้กระบวนการกลุ่มในการปรับเปลี่ยนความคิด และระบายอารมณ์ความรู้สึก ให้สามารถจัดการอารมณ์ได้ดีขึ้น ปรับตัวกับปัญหาได้มากขึ้น

 

 

กรณีศึกษาที่ 2 การทำกลุ่มจิตบำบัด

เด็กหญิงอายุ 9 ปี พายุพัดเรือคว่ำ สูญเสียพ่อ ส่วนแม่ยังไม่รู้ข่าว อยู่กับพี่ชาย มีอาการกลัว ใจสั่น เบื่ออาหาร ผอมลง ไม่อยากเล่น ไม่สนุก ไม่อยากทำอะไร

วิธีการบำบัด: "Butterfly Hug" (applied EMDR ในเด็ก)
เทคนิคที่ใช้ร่วม: " Container Technique" (เลือกใช้กล่องแทนเพื่อให้เด็กเข้าใจง่ายขึ้น)
จินตนาการว่าได้เก็บภาพความทรงจำที่เด็กวาดลงในกล่อง และเอาไปใส่ตู้ปิดไว้ ไม่ต้องไปดูมันอีก

 

Psycho-education

ให้ความรู้กับเด็กๆ ในการดูแลตนเอง การจัดการความกลัว และความรู้สึกต่างๆ ที่รบกวนชีวิตประจำวัน โดยเน้นการมีส่วนร่วมของกลุ่ม

 

Good Bye

และแล้วก็ถึงเวลาอำลา

 

หมายเหตุ
เด็กบางรายที่คัดกรองจากการทำกลุ่มแล้วพบว่ามีปัญหารุนแรง จะทำจิตบำบัดแบบเดี่ยว (Individual Psychotherapy) ต่อหลังจากจบกลุ่มบำบัดแล้ว

 

---

บ้านเด็กกำพร้า ที่ประสบภัยพายุไซโคลนนาร์กีส

เยี่ยมบ้านเด็กกำพร้าในเมืองเมียวเมี๊ยะ และทำกิจกรรมกลุ่มจิตบำบัด

เป็นบ้านที่จัดไว้เป็นการชั่วคราวในวิทยาลัยเกษตรฯ แห่งหนึ่ง และกำลังสร้างบ้านใหม่อยู่ สามารถรองรับเด็กกำพร้าได้จำนวนมาก มีสนามและพื้นที่สำหรับเด็กพอสมควร มีกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพ มีการส่งเด็กไปเรียนหนังสือในโรงเรียนใกล้เคียง

 

---

ทีมงานจิตเวชเด็ก

นพ.ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา - จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น
นส.จิราพร อภิวงศ์โสภณ - พยาบาลวิชาชีพ
นายศิขรินทร์ พันณะกิจ - พยาบาลวิชาชีพ
Mrs.Yee Sandar (Nange) - Translater

 

---

Laputta

การเดินทางสู่ลาบุตต้า (Laputta) เมืองที่ประสบความเสียหายรุนแรง จากพายุไซโคลนนาร์กีสถล่ม

กิจกรรมสันทนาการสำหรับเด็ก ในค่ายผู้ประสบภัย เมืองลาบุตต้า (Laputta)

 

---

ถ่ายรูปร่วมกับทีมงานแพทย์ชาวพม่า

รับมอบเกียรติบัตร และของที่ระลึกจากประเทศพม่า

 

---

ทีมผู้บริหาร

 

---

นายพลเต่งเส็ง นายกรัฐมนตรีพม่า เยี่ยมหน่วยแพทย์ฯ

 

---

บริการจิตเวชทั่วไป (General Psychiatry)

โดย...นพ.เธียรชัย งามทิพย์วัฒนา, นพ.บุรินทร์ สุรอรุณสัมฤทธิ์ และทีมงาน

* คัดกรองผู้มีปัญหาด้านสุขภาพจิต ประเมินระดับความเครียด โดยใช้แบบคัดกรอง The Kessler 6-item measurement
* กลุ่มให้ความรู้ในการดูแลตนเอง การผ่อนคลายความตึงเครียด Breathing Exercise
* การทำจิตบำบัดรายบุคคล
* จัดทำเอกสารให้ความรู้ ในภาษาพม่า

 

---

บริการ Nerve Assist

โดย...นพ.องอาจ ศิริกุลพิสุทธิ์ และทีมงาน

การผ่อนคลายความตึงเครียด รูปแบบหนึ่ง

 

---

บริการทางทันตกรรม (Dental Services)

โดย...ทันตแพทย์นพ พรตระกูลเสรี และทีมงาน

 

---

หน่วยแพทย์เคลื่อนที่

โดยทีมแพทย์ไทยร่วมกับทีมแพทย์จาก ร.พ.เมืองเมียวเมี๊ยะ

พญ.ดรุณี, นพ.โชคชัย, พญ.จันทิรา, นพ.ศรายุทธ, นพ.ชุติเดช

พญ.ธัญจิรา, นพ.วิรุณ, นพ.วิชาญ, นายสุรพล, นายยงยุทธ

ภก.เรวัต และทีมพยาบาลจาก รพ.เมืองฉะเชิงเทรา รพ.พระนั่งเกล้า และ รพ.นพรัตน์ราชธานี

บรรยากาศการออกหน่วยแพทย์ ณ ค่ายผู้ประสบภัยจุดต่างๆ

การทำงานร่วมเป็นทีมเดียวกัน ของแพทย์ไทยและพม่า

 

---

รายนามหน่วยแพทย์พระราชทานในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ชุดที่ 2

1. นพ.คำรณ ไชยศรี ศูนย์นเรนทร
2. นพ.เธียรชัย งามทิพย์วัฒนา รพ.ศิริราช
3. ดร.ชนากานต์ บุญนุช รพ.ศิริราช (พยาบาลวิชาชีพ)
4. นพ.วิรุณ บุญนุช รพ.ศิริราช
5. พญ.ธัญจิรา จิรนันทกาณจน์ รพ.ศิริราช
6. นพ.ชุติเดช ตาบองครักษ์ รพ.สระบุรี
7. พญ.จันทิรา แก้วสัมฤทธิ์ รพ.พระนั่งเกล้า
8. พญ.ดรุณี ศรีวิไล รพ.พระนั่งเกล้า
9. น.ส.ดรุณี ศาสนกุล รพ.พระนั่งเกล้า (พยาบาลวิชาชีพ)
10. น.ส.รัณชรา ผินกลับ รพ.พระนั่งเกล้า (พยาบาลวิชาชีพ)
11. น.ส.ขนิฎฐา วิทยะสุนทร รพ.พระนั่งเกล้า (พยาบาลวิชาชีพ)
12. นายศิขรินทร์ พันณะกิจ รพ.พระนั่งเกล้า (พยาบาลวิชาชีพ)
13. นายเรวัต เตียสกุล รพ.พระนั่งเกล้า (เภสัชกร)
14. นพ.องอาจ ศิริกุลพิสุทธิ์ รพ.เมืองฉะเชิงเทรา
15. นพ.โชคชัย เหล่าอารยะ รพ.เมืองฉะเชิงเทรา
16. น.ส.ประภาศรี สังข์ศรีทวงษ์ รพ.เมืองฉะเชิงเทรา (พยาบาลวิชาชีพ)
17. น.ส.เขมิกา ใจบรรจง รพ.เมืองฉะเชิงเทรา (พยาบาลวิชาชีพ)
18. น.ส.จิราพร อภิวงศ์โสภณ รพ.เมืองฉะเชิงเทรา (พยาบาลวิชาชีพ)
19. นางมาเรียม นิ่มนวล รพ.นพรัตน์ราชธานี (พยาบาลวิชาชีพ)
20. นางวนิดา รุประมาณ รพ.นพรัตน์ราชธานี (พยาบาลวิชาชีพ)
21. นายธนวรรธน์ วรรณภักดิ์ รพ.นพรัตน์ราชธานี (พยาบาลวิชาชีพ)
22. นพ.ศรายุทธ อุตตมางคพงศ์ กรมควบคุมโรค
23. นพ.วิชาญ ปาวัน กรมควบคุมโรค
24. นพ.บุรินทร์ สุรอรุณสัมฤทธิ์ กรมสุขภาพจิต
25. นพ.ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา กรมสุขภาพจิต
26. นายสุรพล แสงรัตนชัย กรมอนามัย (นักวิชาการ)
27. นายยงยุทธ บุญขันท์ กรมอนามัย (นักวิชาการ)
28. ทพ.นพ พรตระกูลเสรี รพ.ลำพูน
29. นางวาสนา ฝั้นต๊ะ รพ.ลำพูน (ผู้ช่วยทันตแพทย์)
30. น.ส.ประภาศรี ซุกซอน รพ.ลำพูน (ผู้ช่วยทันตแพทย์)
31. น.ส.ประภัสสร จิราภรณ์ กรมสนับสนุนบริการ (สถาปนิก)
32. นายถาวร ขาวแสง กรมสนับสนุนบริการ (วิศวกร)

 

---

Myaung-Mya

บรรยากาศเมืองเมียวเมี๊ยะ (Myaung-Mya)

 

---

ชีวิตความเป็นอยู่แบบเรียบง่าย เบื้องหลังภารกิจสำคัญ

 

---

 

---

รูปแบบการตอบสนองต่อภัยพิบัติ ทั้งทางร่างกายและจิตใจ

(Bio-Psychological Response Patterns)

Heroic Phase (ระยะวีรบุรุษ)
เกิดขึ้นทันทีหลังภัยพิบัติ ในช่วงระยะเวลาสั้นๆ ประมาณ 3-7 วัน จะมี อาการตกใจมาก และชาด้านไปชั่วขณะ ไม่อยากเชื่อว่าเกิดภัยพิบัติขึ้นจริง จากนั้นก็จะช่วยเหลือกันอย่างเต็มที่ ในการช่วยชีวิต ดูแลทรัพย์สินของตนเองและผู้อื่น เกิดการใช้พลังงานอย่างมาก มีการตื่นตัวตลอดเวลา

Honeymoon Phase (ระยะหวานชื่น)
ระยะเวลาในช่วงต่อมา ประมาณ 2 สัปดาห์ ถึง 2 เดือน ผู้ที่ได้รับ ผลกระทบจะมีความรู้สึกเป็นบวกกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้น เนื่องจากจะได้รับการดูแลอย่างดีทั้งจากรัฐบาล และองค์กรเอกชนมากมาย เห็นโอกาสที่จะสร้างฐานะอย่างรวดเร็ว จินตนาการอนาคตใหม่ไว้ สวยงาม มีความคาดหวังสูง ถึงแม้ว่าผู้นั้นจะมีการสูญเสียมากก็ตาม

Disillusionment Phase (ระยะเผชิญความจริง)
เป็นช่วงระยะเวลายาวนาน หลายเดือนถึงเป็นปี ผู้ประสบภัยพบว่า การฟื้นคืนต่างๆ เป็นไปด้วยความล่าช้า และเกิดความล้มเหลวซ้ำๆ มีความสับสนบ่อยครั้งระหว่างความคาดหวังกับความจริง ช่วงท้ายของระยะนี้ส่วนใหญ่จะสามารถพบความเข้มแข็งภายในตัวเองที่แท้จริง หลุดจากภาพลวงตา และหันกลับมาแก้ไขปัญหา และสร้างชีวิตของตนเองขึ้นใหม่ได้

Restabilization Phase (ภาวะฟื้นตัว)
มีระยะเวลายาวนานเป็นปี หรือหลายปี ทั้งในส่วนตัวเองและชุมชน ที่จะฟื้นฟูสภาพเข้าสู่หน้าที่การทำงานตามปกติ

 

---

ปฏิกิริยาทางจิตใจในเด็ก

ในเด็กมักมีลักษณะเฉพาะตัว ขึ้นอยู่กับระดับอายุและพัฒนาการ คือ ช่วงปฐมวัย (1-5 ปี) ร้องไห้งอแงมากขึ้น ช่วงวัยเรียน (6-11 ปี) ไม่ไปโรงเรียน และช่วงวัยรุ่น (12-18 ปี) โต้เถียงมากขึ้น

ช่วงปฐมวัย (1-5 ปี)
จะรู้สึกกลัว (Fear) หมดทางช่วย (Helpless) และไม่ปลอดภัย (Insecurity) โดยจะมีอาการสั่นกลัว ร้องไห้ง่าย ตะเบ็งเสียงดัง ฉี่รดที่นอน นอนสะดุ้ง กลัวความมืด กลัวอยู่คนเดียว กลัวคนแปลกหน้า ติดพ่อแม่แจ ปัญหาในการควบคุมการขับถ่าย ปัญหาการกิน ปัญหาการพูด เช่น ตะกุกตะกัก ไม่พูด สับสน เคลื่อนไหวไร้ทิศทาง เล่นซ้ำๆ เกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น

ช่วงวัยเรียน (6-11 ปี)
จะรู้สึกวิตกกังวล (Anxiety) และกลัว (Fear) โดยจะมีอาการดูดนิ้ว ติดพ่อแม่แจ ซึมเศร้า หงุดหงิดง่าย ร้องไห้ง่าย ก้าวร้าว เรียกร้องความสนใจ กลัว พฤติกรรมถดถอย แยกตัว นอนสะดุ้ง ฝันร้าย กลัวความมืด ไม่ไปโรงเรียน ไม่มีสมาธิ ปวดหัว ปวดท้อง ปวดเมื่อย

ช่วงวัยรุ่น (12-18 ปี)
จะมีอาการผสมผสาน กึ่งกลางระหว่างความเป็นผู้ใหญ่กับเด็ก โดยมีพฤติกรรมเปลี่ยนไป แยกตัว ซึมเศร้า เฉยเมย เฉื่อยชา สับสน ไม่มีสมาธิ ปัญหาการกิน การนอน ปัญหาการขับถ่าย ปวดหัว ปวดท้อง ปวดเมื่อย กระสับกระส่าย ก้าวร้าว เกเร ไม่รับผิดชอบ ผลงานต่างๆ แย่ลง โต้เถียง ขัดแย้ง ต่อต้าน พ่อแม่มากขึ้น

 

---

ผลของภัยพิบัติต่อจิตใจเด็ก

ระยะสั้น (2-4 สัปดาห์แรกหลังเกิดเหตุการณ์)
1) ภาวะช็อกทางจิตใจ เกิดในเด็กที่อยู่เหตุการณ์ที่คุกคามชีวิต ปฏิกิริยาแตกต่างกันตามวัยของเด็ก จะเริ่มเห็นชัดเจนในเด็กวัยเรียน เงียบเฉย เบลอ งง อารมณ์เฉยชา ขาดการตอบสนอง
2) ภาวะตกใจและหวาดกลัว เกิดจากความกลัวเหตุการณ์นั้นหรือ ความกลัวจากการหลง พลัดพรากจากพ่อแม่ ความกังวลว่าจะสูญเสียในการค้นหา ผู้รอดชีวิต อาจมีอาการอารมณ์แปรปรวน ตกใจกลัว ตกใจง่ายจากเสียงดัง หรือเสียงคลื่น กลัวทะเล ร้องไห้ ไม่สามารถ ควบคุมตัวเอง ขาดสมาธิ ย้ำคิดย้ำทำ คิดวนเวียนเรื่องที่วิตกกังวลซ้ำๆ ถามพ่อแม่ถึงความปลอดภัยซ้ำๆ
3) พฤติกรรมถดถอย เป็นเด็กลงไปกว่าวัย ดูดนิ้ว ฉี่รดที่นอน กังวลต่อการพลัดพรากจากพ่อแม่ หรือคนใกล้ชิด จะติดพ่อแม่มากขึ้น ไม่ยอมไปโรงเรียน ไม่ยอมอยู่ห่างพ่อแม่ ร้องไห้เวลาพ่อแม่ไปส่งที่โรงเรียน
4) ภาวะซึมเศร้าจากการสูญเสีย เกิดจากการที่เด็กสูญเสียพ่อแม่พี่น้อง หรือบ้านเรือนทรัพย์สิน หมดหวัง ท้อแท้ รู้สึกไม่สามารถควบคุมเหตุการณ์ใดๆ ได้ เด็กส่วนใหญ่จะปรับตัวได้ อาการต่างๆ ค่อยๆ หมดไป

ระยะกลาง
1) พีทีเอสดี (PTSD - Post Traumatic Stress Disorder)
2) ภาวะซึมเศร้า (Major Depressive Disorder) และฆ่าตัวตาย (Suicide)
3) อาการกลัว หรือโรคกลัว (Phobia)

ระยะยาว
อาการต่างๆ อาจเป็นเรื้อรัง มีผลต่อพัฒนาการตามปกติ ทำให้มีปัญหาต่างๆ ขาดความมั่นใจตนเอง ปัญหาการเรียน ปัญหาพฤติกรรม ก้าวร้าว ใช้สารเสพติด และปัญหาบุคลิกภาพ

 

---

ดูบทความเพิ่มเติม จิตบำบัดแบบกลุ่ม ในเด็กที่ประสบภัยพิบัติ คลิ๊กที่นี่ »

---

---