ศูนย์วิชาการ แฮปปี้โฮม

รวบรวมและเผยแพร่ ข้อมูลความรู้ทางวิชาการ ที่เกี่ยวข้องในการพัฒนาเด็กและวัยรุ่น
รวมถึงการรับจัดฝึกอบรม สัมมนา กิจกรรมวิชาการ นิทรรศการเผยแพร่ความรู้
เพื่อเป็นการเรียนรู้ร่วมกันระหว่าง ผู้ปกครอง นักวิชาการ และประชาชนทั่วไปที่สนใจ

H   A   P   P   Y       H   O   M   E       A   C   A   D   E   M   Y

 

ปัญหาการเรียนคืออะไร

ปัญหาการเรียน (Learning Problems) เป็นปัญหาสำคัญที่ควรได้รับการใส่ใจและดูแลช่วยเหลืออย่างต่อเนื่อง เนื่องจากส่งผลกระทบสูงทั้งต่อตัวเด็กเอง ครอบครัว สังคม และประเทศชาติ เมื่อเด็กมีปัญหาการเรียนที่ไม่ได้รับการแก้ไข ก็จะมีแนวโน้มที่เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีปัญหาการทำงาน ไม่สามารถสร้างผลผลิตได้เต็มประสิทธิภาพ และอาจเป็นภาระต่อผู้อื่นต่อไป

ปัญหาการเรียนเกิดได้จากหลายสาเหตุและหลายปัจจัย แพทย์จะแยกโรค ความบกพร่อง หรือปัญหาต่างๆ ให้ชัดเจน เพื่อวางแผนการดูแลรักษาที่เหมาะสมตามสภาพปัญหาและความสามารถของเด็กแต่ละคน

เหตุปัจจัยที่ทำให้เด็กมีปัญหาการเรียน เกิดจากทั้งในตัวเด็กเอง ในครอบครัวและสังคม และในโรงเรียน ซึ่งปัญหาอาจเกิดจากเหตุปัจจัยเดียวหรือหลายเหตุปัจจัยก็ได้ ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้

เหตุปัจจัยในตัวเด็กเอง

1. โรคทางจิตเวชเด็ก กลุ่มความบกพร่องในการเจริญและพัฒนาของสมองและระบบประสาท (Neuro-developmental Disorders) ได้แก่
    * สมาธิสั้น (Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder)
    * แอลดี หรือความบกพร่องทางการเรียนรู้ (Specific Learning Disorder)
    * ออทิสติก (Autism Spectrum Disorder)
    * ความบกพร่องทางสติปัญญา (Intellectual Disability)
    * เรียนรู้ช้า (Slow Learner)
2. ความบกพร่องทางร่างกายหรือระบบประสาทสัมผัสที่มีผลต่อการเรียนรู้ เช่น ตาบอด สายตาเลือนราง หูหนวก หูตึง แขนขาพิการ หรือมีข้อจำกัดในการเคลื่อนไหว เป็นต้น
3. โรคหรือความผิดปกติทางกาย ได้แก่ การขาดสารอาหารที่สำคัญ หรือมีการเจ็บป่วยรุนแรง การเจ็บป่วยเรื้อรัง
4. โรคหรือปัญหาทางสุขภาพจิตอื่นๆ เช่น ซึมเศร้า วิตกกังวล อารมณ์แปรปรวน มีอาการทางจิต ปัญหาทางด้านพฤติกรรมและอารมณ์ ปัญหาการปรับตัวและการเข้าสังคม
5. เด็กอัจฉริยะหรือมีความสามารถพิเศษเฉพาะด้าน มักต้องการการเรียนเรียนด้วยวิธีการที่แตกต่าง ท้าทาย เมื่อการเรียนการสอนไม่เหมาะสมกับความสามารถของเด็ก ก็จะเบื่อหน่าย ไม่อยากเรียน เกิดปัญหาการเรียนได้เช่นเดียวกัน
6. เด็กขาดแรงจูงใจในการเรียน

เหตุปัจจัยในครอบครัวและสังคม

1. ปัญหาความสัมพันธ์ภายในครอบครัว หย่าร้าง ทะเลาะวิวาทความรุนแรงในครอบครัว จนทำให้เด็กไม่อยากเรียนหนังสือ
2. ปัญหาการเลี้ยงดู เช่น การถูกละทิ้ง ละเลย ไม่ฝึกสอน ขาดการฝึกฝนวินัย เข้มงวดมากเกินไป หรือขึ้นๆ ลงๆ แปรปรวนตามอารมณ์
3. ครอบครัวย้ายถิ่นฐานบ่อย
4. ความแตกต่างทางเชื้อชาติ ภาษา หรือวัฒนธรรม
5. ความยากจนและด้อยโอกาสทางการศึกษา

เหตุปัจจัยในโรงเรียน

1. คุณภาพและมาตรฐานของโรงเรียน ซึ่งรวมถึงหลักสูตร สื่อการเรียนการสอน ครูผู้สอน สัดส่วนครูต่อนักเรียน และอาคารสถานที่ สิ่งแวดล้อมในโรงเรียน
2. ปัญหาความสัมพันธ์ระหว่างเด็กกับครู
3. ปัญหาความสัมพันธ์ระหว่างเด็กกับเพื่อน ถูกเพื่อนกลั่นแกล้ง ล้อเลียนบ่อยๆ ทำให้ไม่อยากไปโรงเรียน

ในหนังสือเล่มนี้จะกล่าวถึงรายละเอียดเฉพาะโรคทางจิตเวชเด็ก กลุ่มความบกพร่องในการเจริญและพัฒนาของสมองและระบบประสาท (Neuro-developmental Disorders) ซึ่งประกอบด้วย 4 กลุ่มหลักที่พบบ่อย คือ สมาธิสั้น แอลดี ออทิสติก และบกพร่องทางสติปัญญา นอกจากนี้ยังมีกลุ่มเด็กเรียนรู้ช้าซึ่งควรได้รับการดูแลช่วยเหลือด้วย รวมเป็น 5 กลุ่ม

 

ผลกระทบ

ปัญหาการเรียนในเด็ก ทำให้ผลสัมฤทธิ์ในการเรียนต่ำกว่าที่ควรจะเป็นตามความสามารถที่แท้จริงของเด็ก ส่งผลกระทบสูงในหลายด้าน ทั้งผลต่อตัวเด็กโดยตรง ครอบครัว โรงเรียน สังคม และประเทศชาติ

ผลกระทบต่อเด็กโดยตรง

เด็กแสดงออกด้วยอาการในหลายด้าน เช่น ปัญหาพฤติกรรม ปัญหาทางอารมณ์ และปัญหาทางร่างกาย

ปัญหาพฤติกรรม พบได้ตั้งแต่เล็กน้อยจนถึงผิดกฎหมาย เด็กอาจแยกตัว ไม่สนใจใคร ไม่สนใจเรียน หนีเรียน ดื้อ ต่อต้าน ก้าวร้าว ชกต่อย ทะเลาะวิวาท ติดบุหรี่และสารเสพติด ฝ่าฝืนกฎระเบียบของโรงเรียน และฝ่าฝืนกฎหมายในที่สุด

ปัญหาทางอารมณ์ ได้แก่ วิตกกังวล น้อยใจ ร้องไห้ง่าย เก็บกด ซึมเศร้า ท้อแท้ หมดกำลังใจในการเรียน ขาดความภาคภูมิใจ

ปัญหาทางร่างกาย ได้แก่ ปวดศีรษะ ปวดท้อง ปวดเมื่อยตามตัว โดยที่ไม่พบสาเหตุทางร่างกาย ซึ่งอาการเหล่านี้เกิดจากความเครียดสะสมจากปัญหาการเรียน

ผลกระทบต่อครอบครัว

เมื่อครอบครัวไม่เข้าใจในปัญหาและข้อจำกัดของเด็ก จึงเกิดความคาดหวังที่ไม่เหมาะสม เมื่อเด็กทำไม่ได้ ก็เริ่มมีพฤติกรรมต่อต้าน หรือปฏิเสธการเรียน เกิดการทะเลาะเบาะแว้ง ใช้ความรุนแรง และมีแนวโน้มเกิดปัญหาความสัมพันธ์ภายในครอบครัวในที่สุด

ผลกระทบต่อโรงเรียน

ในโรงเรียน ถ้าไม่มีระบบที่ชัดเจนในการดูแลช่วยเหลือนักเรียน กลุ่มที่มีปัญหาการเรียน ก็จะทำให้เด็กขาดโอกาสที่จะได้รับการพัฒนา ช่วยเหลือในด้านการเรียน เด็กเกิดความเบื่อหน่ายท้อแท้และไม่อยากเรียนในที่สุด เกิดปัญหาด้านอารมณ์และพฤติกรรมตามมา นอกจากเกิดปัญหาในตัวเด็กแล้ว ยังกระทบต่อความสัมพันธ์กับครูและเพื่อนด้วย

ผลกระทบต่อสังคมและประเทศชาติ

ปัญหาการเรียน ทำให้เด็กไม่สามารถเรียนรู้ในวิชาความรู้และทักษะที่จำเป็น เมื่อเข้าสู่วัยทำงานจึงไม่สามารถสร้างผลผลิตได้เต็มที่ เข้าสู่ตลาดแรงงานที่ใช้ทักษะน้อย ความสามารถในการแข่งขันของประเทศจึงต่ำไปด้วย

 

เอกสารอ้างอิง

ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา. (2561). คู่มือการดูแลสุขภาพจิตเด็ก กลุ่มปัญหาการเรียน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: พรอสเพอรัสพลัส.

 

บทความทั้งหมดยินดีให้นำไป เผยแพร่เพื่อความรู้ได้ โดยกรุณาอ้างอิงแหล่งที่มา

ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา. (2561). ปัญหาการเรียน. [Online]. Available URL: http://www.happyhomeclinic.com/lp01-learning-problem.html

 

ดาวน์โหลดบทความ »